Rade Šerbedžija

Rade Šerbedžija is actor, director, poet and a musician. He was one of the most popular Yugoslav actors in the 1970s and 1980s. He is now internationally known mainly for his supporting roles in Hollywood films during the 1990s and 2000s. Šerbedžija was born in born 27 July 1946 in Bunić (Korenica), Yugoslavia, today Croatia. Graduated from the Academy of Dramatic Arts in Zagreb. Still a student, he started to play the leading roles in films and theater productions. He is remembered as an outstanding Peer Gynt, Don Juan, Georgij, Melkior, Oedipus, Hamlet, Leon and Richard III. He wrote and published four books of poetry and released four albums, as well as directed 12 plays (Balade Petrice Kerempuha, Kazu da je sova nekad bila pekareva kci, Judita, Hrvatski slavuj...). He shot more than seventy films (Rdece klasje (1970), Zadah tela (1983), Hajka (1977), Vecernja zvona (1986), Bravo maestro (1978), Variola vera (1982), Una (1984), Usijanje (1979), Zivot je lep (1985), Kiklop (1982), Povratak (1979), Horvatov izbor (1985), San o ruzi (1986), Kontesa Dora (1993)...), and starred in leading roles of several TV-series (Sam covjek, "U registraturi" (1976), "Prosjaci i sinovi" (1971), Bombaski proces (1978) (TV), "Nikola Tesla" (1977), "Putovanje u Vucjak" (1986) (mini)...). He joined Vanessa Redgrave to found a theater that produced plays such as Brecht in exile, Liberation of Skopje, Smoke, Opera Sarajevo. He took part in many charity and peace initiatives. After a world famous film Before the Rain (1994) where he played the leading role, he was cast in films by prominent directors of the world (P. Noyce, J. Woo, S. Kubrick, F. Rossi...), in films such as The Saint (1997) (P. Noyce), Tregua, La (1997) (F. Rossi), Prague Duet (1998), Broken English (1996), Eyes Wide Shut (1999) (S. Kubrick), Polish Wedding (1998), Stigmata (1999), Mighty Joe Young (1998), Dolce rumore della vita, Il (1999), Mare largo (1998), Mission: Impossible II (2000), Space Cowboys (2000), Snatch. (2000), and in South Pacific (2001) (TV), Hermano (2007), Quicksand (2003), currently in post-production. He starred alongside Val Kilmer, Elisabeth Shue, John Turturro, Tom Cruise, Glenn Close. He lives in London. .............................. Rade Šerbedžija je filmski, televizijski i pozorišni glumac, pjesnik i muzičar. Rođen je u mestu Bunić kod Korenice, NR Hrvatska, FNRJ 27. jula 1946. godine. Oženjen je Lenkom Udovički i ima kćeri Ninu, Milicu Almu, Vanju, Luciju i sina Danila. Diplomirao je 1969. na Akademiji za kazalište, film i televiziju u Zagrebu, nakon čega je ubrzo angažovan u zagrebačkom Dramskom kazalištu Gavela. Nakon toga naizmenično radi kao slobodni umetnik, s angažmanom u HNK Zagreb, te ponovno u „Gaveli“. Nadaren, posebne glumačke tehnike, glumac i racija i temperamenta, sugestivan, vrsne dikcije, s lakoćom izvodeći i fizički najteže scene, pokazao se podjednako uverljiv u ulogama klasičnog (npr. Šekspirovi Hamlet i Ričard III) i modernog repertoara (npr. Ibsenov Per Gint) - u raznim žanrovima, i u pozitivnim i u negativnim likovima. Dobitnik je mnogih priznanja (triput nagrađen na Sterijinom pozorju, Nagrada „Vladimir Nazor“, Nagrada „Dubravko Dujšin“, Nagrada „Orlando“ na Dubrovačkim ljetnim igrama). Na filmu je debitovao sporednom ulogom u Iluziji (1967) Krste Papića, dok prvu glavnu - mladića na životnoj prekretnici - tumači u Gravitaciji ili fantastičnoj mladosti činovnika Borisa Horvata (1968) B. Ivande. Od tada sve češće nastupa u glavnim ulogama dobijajući popularnost i ulazeći u krug najrespektovanijih jugoslovenskih glumaca - u filmovima raspona od ratnih drama do savremene tematike. Tako su početkom 70-ih godina zapažene njegove uloge komunističkog aktiviste dezorijentisanog u privatnom životu u Crvenom klasju (1970.) Živojina Pavlovića i seoskog mladića suočenog s nepravdom u Predstavi Hamleta u selu Mrduša Donja (1973) Krste Papića. U to vreme ističe se i u filmovima koji kritički oslikavaju jugoslovensku savremenost: kao kompozitor kod kog prevladava karijerizam (što potvrđuje njegovu sposobnost karakterizacije moralno ambivalentnih osoba) u filmu Bravo maestro (1978) Rajka Grlića (Zlatna arena u Puli) i u naslovnoj ulozi u Novinaru (1979.) Fadila Hadžića. Najuspešnija filmska godina za Šerbedžiju je verovatno bila 1986. kada sa dve uloge u filmovima dobijaju titulu najuspešnijih na pulskom festivalu: revolucionara koji se ne snalazi u poratnom vremenu u Večernjim zvonima Lordana Zafranovića (Zlatna arena) i radnika ogorčenog siromaštvom i životnim nedaćama u Snu o ruži Ž. Tadića (Velika povelja u Nišu). Velikog radnog potencijala, s uspehom glumi i na televiziji: u tv-serijama U registraturi, Nikola Tesla (u naslovnoj ulozi), Prosjaci i sinovi i Bombaški proces (kao Josip Broz Tito). Godine 1982. dobio je godišnju nagradu australijske televizije Sami za glavnu ulogu u australijskoj televizijskoj ekranizaciji drame Oslobođenje Skoplja D. Jovanovića. Objavio je 2 zbirke pesama: Promjenljivi i Crno, crveno. Bio je predavač scenskog govora i glume na Akademiji za kazalište, film i televiziju u Zagrebu te kao vanredni profesor glume na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Godine 1992. odlazi u svet gde se takođe probio kako sjajan glumac. Uprkos tome što je već glumio u 80-ak filmova distribuisanih uglavnom na području bivše Jugoslavije, proboj u svetske vode zadobio je filmom Hanin rat (1988) i filmom Pre kiše (1994) Milča Mančevskog. Godine 1996, Šerbedžija je igrao oca izbeglice u filmu Belma i novozelandskog imigranta u filmu Broken English. Potom su usledile uloge u vodećim holivudskim filmskim ostvarenjima u filmovima „Svemirski kauboji“, „Nemoguća misija 2“, „Moćni Džo Jang“, „Sneč“ itd. Mozda najuspješnija na filmu za njega je god.1986, kada se 2 njegove uloge spominju kao najuspjelije na Pulskom Festivalu: revolucionara koji se ne snalazi u poratnom vremenu u Večernjim zvonima L. Zafranovića (Zlatna arena) i radnika ogorčenog siromaštvom i životnim nedaćama u Snu o ruži Z. Tadića (Velika povelja u Nišu). Golema radnog potencijala, s uspjehom glumi i na televiziji: npr. u tv-serijama U registraturi, Nikola Tesla (u naslovnoj ulozi), Prosjaci i sinovi i Bombaški proces (kao Josip Broz Tito). God. 1982. dobio je godišnju nagradu austral. televizije Sammy za gl. ulogu u austral. tv-ekranizaciji drame Oslobođenje Skoplja D. Jovanovića. Objavio je 2 zbirke pjesama: Promjenljivi (Subotica 1987) i Crno, crveno (Zagreb 1989). Bio je predavač scenskog govora i glume na Akademiji za kazalište, film i televiziju u Zagrebu; danas je izvanredni profesor glume na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. U novije vrijeme bavi se i pozorišnom režijom. Poznat je i po čitanju poezije, a i po pozorišnim predstavama. Pokrenuo je i novi teatar „Ulisis“ u Puli koji je premijeru doživio s predstavom „Kralj Lir“ na Brionima pod rediteljskom palicom njegove supruge Lenke. Radio je s mnogim velikim imenima, a s nekim od njih kao što su Vanesa Redgrejv, Filip Nojs ili Tom Kruz porodični je prijatelj. Radio je i sa Stenlijem Kjubrikom i Klintom Istvudom. Read more on Last.fm. User-contributed text is available under the Creative Commons By-SA License; additional terms may apply.